De afgelopen week was ik op de begraafplaats om wat nieuwe bloemetjes te planten.
Terwijl ik daar zo bezig was, voelde ik mij heel onwerkelijk. Alsof ik ergens was waar ik helemaal niet wilde zijn. En dat klopt ook. Met mijn hoofd weet ik natuurlijk dat ik daar ben omdat Wrister daar begraven ligt. Maar wat ik voel is volledig anders.

Wrister vond het altijd heel fijn om naar de begraafplaats te gaan. Deze ligt niet zo ver van ons huis en is dus makkelijk te lopen.
Hij vond het heerlijk om daar in zijn rolstoel rondjes te rijden. Ik begrijp ook wel waarom.
Het is daar natuurlijk erg rustig en er staan veel mooie bomen.
Wrister had een ontzettende hekel aan lawaai, behalve als hij het zelf maakte, dan kon het niet gek genoeg :-).

Af en toe en steeds vaker komen er allerlei herinneringen naar boven. Een (deel van) de verdoving is blijkbaar uitgewerkt. En vooral de herinneringen aan de nacht van het overlijden van Wrister komen de laatste dagen heel erg boven. Dat we die nacht uren bij zijn bed hebben gezeten. Zijn hand vasthoudend, tegen hem praten. Hij was al niet meer aanspreekbaar en had het heel erg benauwd. Vooral zijn hart liet het steeds meer afweten.

Er komen flarden boven van die nacht en ik voel weer de machteloosheid. Alleen maar toe kunnen kijken, bij hem zijn, maar niets kunnen doen. Zien dat de verpleging morfine en lorazepam inspuiten en ook weten dat dat niet helpt. Rond 4 uur die nacht is het echt afgelopen. De dienstdoende arts stelt het overlijden vast. Het gekke is dat ze mij vraagt of ik wil dat er autopsie gedaan wordt. Dat realiseer ik mij pas veel later. Ik wil absoluut niet dat er nog iets met Wrister gedaan wordt. Ik wil alleen maar dat hij mee naar huis gaat.

Procedure is dan dat de uitvaartonderneming gebeld wordt. Dat heb ik zelf gedaan en gelukkig zijn ze heel goed en lief in wat ze doen. Dat heeft ons erg geholpen.
Daarna wordt Wrister naar het mortuarium gebracht. Daar mogen mijn ex en ik Wrister wassen en andere kleren aan doen. Kees moest op de gang wachten omdat hij officieel geen enkel recht heeft. Dat was niet fijn, op z’n zachtst gezegd. Eén van de zwaarste momenten uit mijn leven tot dusver en ook weer heel erg onwerkelijk.

Als we klaar zijn met wassen en aankleden mogen we naar huis. Wrister wordt later thuis gebracht door de mensen van de uitvaartonderneming.
Het is heel fijn dat hij nog een week thuis mocht zijn en dat er mensen afscheid hebben kunnen nemen. Maar toch begrijp ik nog steeds niet wat er nou eigenlijk is gebeurd.
Het voelt alsof ik in een hele slechte film mee speel zonder dat ik daar zelf om gevraagd heb.

Het lijkt alsof ik dit nu allemaal heel zakelijk en zonder emotie opschrijf. Het omgekeerde is het geval. De pijn en het verdriet is nog steeds zo groot dat ik het maar stukje bij beetje toe kan laten. Fysiek gebeurt er sinds het overlijden van Wrister heel veel bij mij.

Er is geen dag geweest zonder pijn, kwaaltje of wat dan ook. Tegenwoordig reageert mijn lijf instant op elke externe situatie. Dat doet mijn lijf goed, maar het is ook erg pittig om zo’n barometer te hebben. Ik realiseer mij dat dat ook is wat Wrister mij heeft nagelaten. Bij hem was er ook altijd een instant reactie. Nu begrijp ik pas hoe hij zich vaak gevoeld moet hebben.

Schrijven helpt mij een beetje bij de verwerking. Op die manier kan ik een en ander kwijt en wordt het bij mij iets rustiger. Het is soms zo druk in mijn hoofd met alle herinneringen en gedachten dat ik alleen daar al moe van wordt. Door Wrister ben ik dus ook gaan schrijven.

Ik ben heel dankbaar voor alles wat Wrister mij heeft gegeven en nagelaten, maar wat mij betreft had hij nog heel lang heel veel lawaai mogen maken.